TANSİYON VE VITAMIN

Tansiyon hastasının mutlaka ilaç kullanması ve belirli aralıklarla doktora başvurması gerekir. Biz burada potasyum ve tansiyon ilişkisini ve hipertansiyon hastalarında kullanılabilecek bazı vitamin ve minerallerden bahsetmek istiyoruz. Bu arada tansiyon yüksekliğiniz varsa mutlaka bunun hormon bozukluğundan kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak için bir ENDOKRİN UZMANINA başvurunuz.

POTASYUM VE TANSİYON İLİŞKİSİ

Potasyum ile Tansiyon arasında ilişki vardır. Potasyumdan fazla gıdalarla beslenen kişilerde tansiyon yüksek ise düşme olur. Bu nedenle tansiyon hastasıiseniz potasyumdan zengin sebze, meyve ve tuzlarla beslenin.

Hücrelerin düzenli çalışması için çok gerekli olan potasyum, hücre içinde hücre dışına göre 30 kat daha fazla bulunur. Potasyum, sinirlerin iyi çalışmasını, kasların kasılmasını ve kalp kasının iyi çalışması sağlanır.

Potasyum düşüklüğü, aşırı kusma nedeniyle, idrar söktürücü ilaçların fazla alınmasıyla, bazı böbrek hastalıklarında, çok alkol içenlerde aşırı kabızlık ilacı kullananlarda magnezyum eksikliği olan kişilerde, aşırı kahve içenlerde ve aldosteron isimli hormonun böbrek üstü bezinden aşırı salgılanması nedeniyle oluşur.

•Çoğu kişinin beslenmesinde tuz alımının fazla, potasyum alımının az olduğu görülür. Fazla sodyum/tuz alımı ve az potasyum alımı birçok kronik hastalığın gelişimine neden olmaktadır. Günlük 40 mEq/l’den daha az potasyum alınması tansiyon çıkmasına katkıda bulunmaktadır. Yapılan bir analiz çalışmasında potasyum alımının 44 mEq/l’ye çıkarılması tansiyonu normal kişilerde kan basıncında (tansiyonda) 2.4/1.6 mmHg bir azalmaya neden olurken hipertansif kişilerde 2.4/2.5 mmHg bir azalmaya neden olmuştur. Fazla tuz yiyenlerde böbrek taşı sık görüldüğü gibi kemik erimesi gelişir.

Diyetteki potasyum alımını artırıp tuzu azaltırsak, şu faydalar oluşur:

•Felç sıklığı azalır
•Tansiyon düşer
•Kemik erimesi azalır
•Böbrek taşı azalır

Günlük potasyum ihtiyacı 4.7 gram kadardır. Potasyum sebze ve meyvelerde bol miktarda bulunur. Çok fazla sebze ve meyve yiyenlerde günde 8-11 gram potasyum alımı olur. Muz, kayısı, hurma, fasulye, portakal ve ıspanak potasyumdan zengindir. Bir orta boy muzda 467 mg, bir portakalda 237 mg, bir domateste 273 mg, bir avuç bademde 211 mg, bir avuç ayçekirdeğinde 211 mg ve yarım bardak ıspanakta 419 mg potasyum vardır.

Potasyum kanımızda azalırsa yorgunluk, halsizlik, kaslarda güçsüzlük, kas krampları ve bağırsaklarda felç oluşur. Şiddetli potasyum azlığında kaslar çalışamaz ve kalp ritmi bozulur ve hatta kalp durur. Potasyum ilave olarak alınması gerektiğinde potasyum bikarbonat şeklinde alınmasının daha iyi olduğu saptanmıştır.

Kanda potasyumun fazla olması da zararlıdır. Potasyum yüksekliği genellikle böbrek yetmezliğinde, bazı idrar söktürücü ilaçlar kullanıldığında ve aldosteron hormonunun böbreküstü bezinden az salgılanması durumunda oluşur. Potasyumu yüksek kişilerde kalp atışlarında bozukluk, el ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma olur.

TANSİYONU YÜKSEK OLANLARIN DİYETİ: DASH DİYETİ

DASH, ‘Hipertansiyonu önlemek için diyet yaklaşımı’ ifadesinin İngilizce kelimelerinin baş harflerinden alınmıştır. 457 tansiyon hastası günde en az 5 porsiyon sebze ve meyve yiyince ve diyetteki potasyum, kalsiyum ve mağnezyum artırılınca hastaların tansiyonunda düşme olmuştur. Bu nedenle tansiyon hastaları günde en az 5, en iyisi 9 porsiyon sebze ve meyve yemeli, tuzdan ve yağdan fakir bir diyetle beslenmelidir. Tansiyon hastaları tuz alımını azaltmalı, potasyum tuzları kullanmalıdırlar. Günlük tuz alımı 3 gram civarında olmalı, hazır besinler ve konserveler yenmemelidir

TANSİYON VARSA BAZI VİTAMİNLER EKSİKSE ALINIZ

1. D VİTAMİNİ ÖLÇTÜRÜNÜZ

Antioksidan etki gösterir ve DNA’yı korur. Klinik çalışmalarda antioksidan etki pek gösterilememiştir. D vitamininin fazla alınması zararlı olduğundan yeterli dozlarda alınması gerekir. D vitamini osteoporoz (kemik erimesi), multipli skleroz (beyin ve sinir hastalığı) ve hipertansiyonlularda faydalı olabilir. Tümör büyümesini engelleyici etkisi vardır.

D vitamini yeterli alanlarda tansiyonda da düşme oluşur.

2. KOENZİM Q10

Hipertansiyonlu hastalarda tansiyon ilaçlarıyla birlikte 120 mg/gün dozunda alındığında faydalı olduğu gösterildi, ancak uzun sürede nasıl etki yaptığı bilinmiyor.

3. ÖNEMLİ NOT TANSİYON YÜKSEKSE GİNGO BİLOBA , GİNSENG ALMAYINIZ. Tansiyonu yükseltir.

4. SARMISAK

Tansiyon üzerine etkisi yeterli bulunmamış ancak pıhtılaşmayı azalttığı gözlenmiştir. Sarımsak kullanımının tansiyon üzerinde uzun süre kullanıldığında belirgin bir düşürücü ertkisi saptanmamaıştır.

5. PROBİYOTİKLER faydalı olabilir.

6. Üzüm çekirdeği faydalı olabilir.

7. Omega-3 desteği alınabilir.

8. Whey proteini faydalı olabilir.

9. Keten tohumu faydalı olabilir.

10. Folik asit vitamini hipertansiyondan korur. kanda Folik asit ölçümü yaptırınız.

11. Tansiyonu yüksek olanlarda C vitamini tansiyonda % 9 oranında azalma yapabilmektedir.

12. Yeterli kalsiyum alanlarda tansiyon yükselmesi daha az görülür.

13. Tuz az yenmelidir. Tuz fazla yiyenlerde tansiyon yükselir.

TANSİYON VARSA KİLO VERİNİZ VE DÜŞÜK GLİSEMİK İNDEKSLİ GIDALAR YİYİNİZ

Düşük glisemik indeksli beslenme (kan şekerini yükselten gıda yerine yükseltmeyen gıda yemektir) ile

1. Yemeklerden sonra oluşan uyku basması, öğleden sonraları oluşan enerji kaybı, halsizlik yok olur. Enerji kaybı veya halsizlik yemek sonrası oluşan insülin ve şekerdeki dalgalanmalardan kaynaklanmaktadır. Beyine yeterli glukoz geldiğinden konsantre olursunuz. ve yorgunluğunuz ortadan kalkar.
2. Tip 2 diyabet, kalp hastalığı, tansiyon, depresyon ve bazı kanserler önlenir.
3. İyi uyku uyursunuz.
4. Acıkma nöbetleri azalır ve kalkar

KAYNAKLAR
1. Prof Dr Metin Özata, Vitamin Mineral Bitkisel Ürün Rehberi, Gürer yayınları, 2008