KIZLARDA HİÇ ADET OLMAMA

Bir kızın  ergenliğe girmemesi ve  adet görmemesi  cinsel organ yetmezliğinden olur. Bu kızlarda adetler başlamaz.  16 yaşına kadar adetlerin başlamaması bir hastalık işaretidir. Bunun nedeni hipofiz ve hipotalamus hastalıkları olabildiği gibi yumurtalık hastalıkları da  olabilir.

Hipofizdeki bazı tümörler, prolaktin hormon fazlalığı, beyin travması, hipofiz yetmezliği ve tümörleri nedeniyle FSH ve LH hormonlarının salgılanamaması nedeniyle yumurtalık faaliyete geçemez ve adetler başlamaz.

Eğer yumurtalıkta nedeni bilinmeyen yetmezlik varsa adetler yine olmaz.

Tiroid bezinin az veya çok çalışması ve  şeker hastalığı da adet bozukluğu yapabilir.

Kadınlarda tek bir adetteki gecikme önemli olmamakla beraber devam eden düzensizlikler önemlidir.

Tıpta primer amenore denilen hastalık  normal büyüme ve gelişme olması ve seks karakterlerinin olmasına rağmen   16 yaşına kadar hiç adet olmamasıdır.

Hiç adet olamamanın nedeni genellikle genetik veya anatomik bozukluklar  olsa da bazı hormon bozuklukları da buna neden olabilir.

En sık nedenler şunlardır:

• Kromozom anormallikleri: %50 sini oluşturur.
• Hipotalamusa ait bozukluklar:  %20’ni yapar
• Uterus (rahim), serviks (rahim ağzı), ve/veya vajinanın yokluğu:  %15’ni oluşturur.
• Vajinada bölme olması ve delik olmayan kızlık zarı:  %5,
• Hipofiz  hastalıkları: %5
• Geri kalan %5 ise diğer hormon hastalıklarına bağlıdır.

Tanı

Meme gelişimi yok ve FSH  hormonu yüksek ise kromozom  analizi  yapılmalıdır.

Ultrason ile uterus (rahim) ve yumurtalık  olup olmadığına bakılmalıdır. Rahim yoksa kromozam analizi yapılmalıdır. 

Rahim varsa hormon incelemeleri yapılır. FSH, LH, prolaktin, testosteron, DHEAS, E2 ve TSH düzeylerine bakmalıdır.

FSH ve LH düşük ise beyin MR tetkiki yapılır.

FSH yüksek ise over (yumurtalık) yetmezliği olabilir. Bu durumda da kromozom analizi yapılmalıdır.

Tedavi

Tedavi nedene yönelik olur. Östrojen eksikse ona göre ilaç verilir. Over yetmezliği varsa yine uygun hormonlar verilir.