MAGNEZYUM EKSİKLİĞİ

Mağnezyum vücudumuzda en fazla bulunan dördüncü mineraldir. Vücudumuzdaki mağnezyumun yarısı hücrelerin içinde, diğer yarısı da kalsiyum ve fosforla birlikte kemiklerde bulunur. Kan dolaşımında ise vücudumuzdaki toplam mağnezyumun %1’i bulunmaktadır.

Magnezyum, vücudumuzda kemik dokusu, sinir dokusu ve kasların çalışmasını ve kalp atımlarını düzenler. Kalsiyumla ortak görevleri vardır. Kemiklerin kuvvetli olmasını ve bağışıklık sistemini destekler. Mağnezyum kan şekerinin düzenli olmasını sağladığı gibi kan basıncını düzenler ve enerji metabolizmasını ayarlar. Mağnezyum ince barsaklardan emilir ve böbreklerden atılır.

Mağnezyum Hangi Gıdalarda Bulunur?

Ispanak gibi yeşil sebzelerde mağnezyum bol bulunur. Kuru baklagiller, kuru yemiş (ceviz, badem gibi) ve tam tahıllar ve içme suyu mağnezyum kaynağıdır. Yer fıstığı, kepekli ekmek, peynir, tavuk, biftek, patates, portakal, domates, soğan, incir, üzüm, hurma, ceviz, badem, tohumlar, tam tahıllar, çavdar, yoğurt, patates, havuç, kereviz, fındık, marul ve pırasa gibi yeşil sebzelerde magnezyum bulunmaktadır.

Yeterli mağnezyum almak için günde 5 porsiyon sebze ve meyve yenmelidir. Rafine besinlerde mağnezyum çok az bulunur. Tam buğday ekmeğinde beyaz ekmeğe göre 2 kat daha fazla mağnezyum vardır. Mağnezyumun bir kısmını içtiğimiz sudan alırız. Sert sularda daha fazla mağnezyum vardır.

Günlük mağnezyum ihtiyacı 320-420 miligram kadardır. Yeteri kadar yeşil sebze ve fındık, ceviz gibi mağnezyumdan zengin gıdalarla beslenenlerde şeker hastalığı riskinin azaldığı gösterilmiştir. Yeteri kadar mağnezyumdan zengin gıdalarla beslenenlerde Tip 2 diyabet denen erişkin tip diyabetin daha az görüldüğü saptanmıştır.

Mağnezyum Eksikliği:

Mağnezyum eksikliğinde kaslarda kramplar oluşmaktadır. Mağnezyumun kan şekerinin ayarlanmasında önemli rolü vardır. Mağnezyum yetmezliği olan şeker hastalarında göz dibindeki retina adı verilen damardan zengin bölgesinde daha fazla bozukluk görülür. Mağnezyum eksikliği olan şeker hastalarında koroner kalp hastalığı riski artar. Şeker hastalarında idrarla mağnezyum atılımı çok arttığından kanda mağnezyum eksikliği sık görülür. Bu nedenle şeker hastalarında mağnezyum tetkiki yaptırmak çok önemlidir. Kanlarında mağnezyumu az olan kişilere günde 300-350 mg mağnezyum içeren ilaçlar verilir.

Mağnezyum eksikliği şu durumlarda sık görülür:

• Mağnezyumun bağırsaklardan emiliminin bozuk olması (bağırsak hastalıkları)
• Besinlerle az miktarda alınması
• İdrar söktürücü ilaçların kullanımı (Lasix ilacı gibi ilaç alanlarda)
• Gentamisin, amfoterisin, siklosporin gibi antibiyotikleri kullananlarda
• Cisplatin isimli kanser ilacını kullananlarda
• Şeker hastalarında idrarla mağnezyum kaybı fazladır
• Fazla alkol içenlerin çoğunda mağnezyum eksikliği vardır
• Devamlı ishal olanlarda
• Devamlı potasyum ve kalsiyum eksikliği olanlarda
• Yaşlılarda

Yukarıda sayılan durumlarda ilave mağnezyum almak gerekir. Bu amaçla kan mağnezyumu ölçülmeli ve ona göre mağnezyum ilaçları alınmalıdır.

Mağnezyum eksikliğinde şu belirtiler oluşur:

• İştah kaybı
• Bulantı, kusma,yorgunluk ve halsizlik
• Depresyon ve kişilik değişiklikleri
• Kaslarda kramp
• Bacaklarda uyuşma, his kaybı
• Kalp atışlarında bozukluk
• Kalpteki koroner damarlarda kasılma
• Bayılmalar, kasılmalar
• İleri mağnezyum eksikliği kalsiyum düşüklüğü yapar.
• Kanda potasyum düşüklüğü olur

Mağnezyum İlacı Nasıl Kullanılır?

Mağnezyum eksikliği koyu yeşil ve yapraklı sebzeleri bol yiyerek gidermeye çalışmalıdır. Aşırı düşük mağnezyum varsa damar yoluyla doktor kontrolünde tedavi edilir. Mağnezyum tabletleri ilaç olarak kullanılır. Bazı mağnezyum ilaçları ishal yapabilir. Böbrek yetmezliği olanlar mağnezyum ilacı alırken doktora sormalıdır. Bu hastalar idrarla mağnezyum atamadığından kanda mağnezyum birikir.

Mağnezyum alımı, kemik erimesi (osteoporoz) tedavisi için de çok faydalıdır. Mağnezyum ilaçlarının çok fazla alınması ishal ve böbrek yetmezliği yapabilir. Bu nedenle önerilen dozdan fazla alınmamalıdır.

KAYNAK: Prof Dr Metin Ozata, Vitamin, Mineral ve Bitkisel Urun Rehberi, Gurer yayınları, 2008